Onze stad, onze data
Economische ongelijkheid, schendingen van privacy en institutioneel racisme; deze vormen van onrecht zijn de laatste tientallen jaren steeds verder ontwikkeld door het toenemende gebruik van digitale technologie. Onze communicatie – met elkaar of met de overheid – speelt zich steeds meer af op het internet. Ook gebruikt de overheid vaker digitale technologie om mensen in de gaten te houden. Daarvan zijn vaker mensen in een gemarginaliseerde positie het slachtoffer, zoals mensen met een migratieachtergrond of mensen die in armoede leven. Dat dit verschrikkelijke gevolgen heeft, hebben we de afgelopen jaren gezien bij het toeslagenschandaal op landelijk niveau en bij de Rotterdamwet in Rotterdam.
Zulke vormen van onrecht, waarbij algoritmes onder het mom van ‘neutraliteit’ de bestaande ongelijkheid juist versterken, staan niet op zichzelf. De uitbreiding van digitale technologie en kapitalisme versterken elkaar via grote platforms als Uber, Airbnb en Facebook. Zo worden niet alleen onze data verkocht en misbruikt, maar komt de economie door monopolievorming steeds meer in handen van een rijke minderheid.
De inzet van deze middelen door de overheid en de groei van macht bij bedrijven wordt door BIJ1 niet geaccepteerd. We stoppen de toenemende inzet van algoritmes en andere technologie voor toezicht. Ook moet de bestaande digitale infrastructuur van de gemeente zeer streng gecontroleerd worden op veiligheid en rechtvaardigheid. Daarbij moet Amsterdam een voorbeeld zijn voor andere steden als het gaat om het democratiseren van de digitale economie.
Zo blijven onze data van ons:
Bescherm Amsterdammers tegen de digitale overheid
- Amsterdam BIJ1 zal nooit toestaan dat er door middel van bestandskoppeling en algoritmes op fraude in de bijstand wordt gejaagd. Slechte systemen als SyRI, die het toeslagenschandaal mogelijk hebben gemaakt, komen Amsterdam niet in.
- Ook op andere gebieden mag technologie nooit worden ingezet voor het (etnisch) profileren van mensen. BIJ1 let erop dat algoritmes die de gemeente al gebruikt streng worden gecontroleerd op discriminerende gevolgen.
- Amsterdam zorgt ervoor dat de mensen die verantwoordelijk zijn voor de inzet van datatechnologieën en AI verstand hebben van de mogelijk schadelijke gevolgen. Alleen dan kunnen de verantwoordelijke mensen goed oordelen over de veiligheid van de inzet van die technologie.
- De gemeente zorgt dat er onafhankelijk toezicht is op de gemeentelijke dataverzameling over Amsterdammers. Dit toezicht moet ervoor zorgen dat er geen sprake is van discriminatie, etnisch profileren en het schenden van mensenrechten. Deze toezichthouder mag data opvragen, beoordelen en bindend advies geven aan de gemeente.
- De gemeente gaat er streng op toezien dat de privacy van haar inwoners volledig wordt beschermd. Dit is al verplicht via de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), maar deze wetgeving wordt lang niet altijd nageleefd. BIJ1 wil dat de Functionaris voor de Gegevensbescherming meer controle uitoefent op de gemeente, om te kijken of de gemeentelijke overheid de AVG goed toepast.
- We zetten vol in op dataminimalisatie. De gemeente verzamelt alleen nog data van inwoners als dit echt noodzakelijk is en alleen na duidelijke, geïnformeerde toestemming. Data die niet meer gebruikt wordt voor het oorspronkelijke doel wordt meteen gewist.
- We beperken het gebruik van bewakingstechnologie in de openbare ruimte. Wij willen de verdere uitbreiding van het aantal beveiligingscamera's stopzetten. Ook voeren we een lokaal verbod in op slimme camera’s, gezichtsherkenningssoftware en wifi-tracking (het opslaan en verwerken van locatiegegevens van mobiele apparaten). Dit geldt ook voor mobiele camera-units. Opnames om de zogenaamde openbare orde te bewaken worden tot een minimum beperkt.
Veiligheid, toegankelijkheid en de digitale economie
- Alle digitale diensten die de gemeente aanbiedt moeten voldoen aan maximale toegankelijkheidseisen. Dit geldt voor nieuwe én bestaande websites en diensten. Toegankelijkheid moet vanaf het begin van de ontwikkeling een hoofdrol spelen. Tijdens dit proces zijn de kennis en ervaring van mensen met een beperking leidend.
- De gemeente garandeert dat contact via de telefoon of een loket mogelijk blijft en dat de kwaliteit van dat contact goed is. Dit doen we voor mensen die moeite hebben met digitale technologieën, zoals ouderen, laaggeletterde mensen of mensen met een verstandelijke beperking.
- De gemeente gaat op buurtniveau lesprogramma’s aanbieden op het gebied van digitale rechten, veiligheid en vaardigheden.
- De overheid moet de ontwikkeling van open source en open standaarden in de publieke en private sector steunen. Dit betekent ook dat de gemeente open source-software gaat gebruiken. Closed source-licentieovereenkomsten worden direct beëindigd, zo ook die van Microsoft en Apple.
- De gemeente zorg ervoor dat alle gemeentelijke gegevens en onderzoeksresultaten via open standaarden te raadplegen zijn - naar buiten toe, maar ook intern.
- Publieke software voor de gemeente blijft publiek en in lijn met een open source-licentie. Slecht werkende en klantonvriendelijke systemen zoals Socrates, de software die gebruikt wordt voor het verwerken van bijstandsaanvragen, moeten zo snel mogelijk vervangen of verbeterd worden. Dit is noodzakelijk want mensen zijn er vaak het slachtoffer van.
- De gemeente steunt actief de opkomst van platformcoöperaties als alternatieven voor bedrijven zoals Uber en Deliveroo. Dit kan de gemeente bijvoorbeeld doen door een coöperatieven-incubator in te richten samen met maatschappelijke partners.
- De ontwikkeling en invoering van open source, coöperatieve alternatieven voor de diensten van techgiganten wordt in Amsterdam actief gestimuleerd.
- Om veel meer coöperatieve en zorgzame tech-alternatieven te laten opbloeien, investeert de gemeente ook in samenwerking met andere vooruitstrevende gemeenten. Dit kan bijvoorbeeld via Common Ground, een initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, en door lokale startups te financieren die hiervoor nieuwe hulpmiddelen willen maken.
- De gemeente investeert in coöperatieve en sociale ondernemers om een publiek-collectieve digitale infrastructuur te bouwen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een non-profit cloud voor alle Amsterdammers, waar de soevereiniteit van data beschermd wordt met duidelijke democratische afspraken.
- Techbedrijven als Uber en de nieuwe flitsbezorgdiensten komen onder strenger toezicht te staan. Dit betreft zowel de arbeidsomstandigheden van hun werknemers als de data van gebruikers.
Ga terug naar het programma overzicht | Ga door naar Verkeer