Begrotingsbijdrage 2020

Op woensdag 6 november besprak de gemeenteraad de begroting van 2020. Fractievoorzitter Sylvana Simons sprak namens BIJ1 over de zorgplicht die het stadsbestuur heeft voor de planeet en de bewoners van de stad.

Voorzitter, dank voor het woord.

En dank aan allen die hard aan deze begroting gewerkt hebben.

Als eerste stad van Nederland heeft Amsterdam de ecologische en klimaatcrisis uitgeroepen. Maar om deze ecologische en klimaatcrisis echt het hoofd te kunnen bieden is een economische en een politieke systeemverandering nodig. Moeten we van een systeem gericht op competitie en de illusie van oneindige groei, naar een systeem binnen de grenzen van de draagkracht van de planeet, gericht op balans. Dat is goed voor de planeet en haar bewoners. Op gemeenteniveau kunnen we daar maar beperkt aan bijdragen, maar tegelijk kunnen we meer dan we soms denken. Eén druppel kleurstof verandert het water al. Eén biologische akker heeft al effect op de grond, lucht, water en het leven eromheen. Daarom hebben we een motie ingediend om bij alle strategische beleidsdocumenten stil te staan bij de ecologische gevolgen van dat beleid en dus een klimaatparagraaf op te nemen. Het raakt tenslotte alle beleidsterreinen.

Ik ben er van overtuigd dat zo’n paragraaf met regelmaat de stelling zal bevestigen dat ontgroeien moet. We weten dat een meerderheid van de raad daar nog niet van overtuigd is, en de antwoorden van de kersverse wethouder op mijn vraag zojuist was ook niet perse geruststellend, maar voor wie wil zien wordt steeds duidelijker dat het economische systeem dat we gecreëerd hebben, de ondergang van onze leefsystemen en ecosystemen veroorzaakt.

Beleid met visie richt zich dus op schadepreventie en -beperking. De inzet van het doughnutdenken bij het circulariteitsbeleid is daarvan een mooi voorbeeld, maar hoe verder? Het antwoord op die vraag raakt de kern van beleid, ook bij financiën en economie.

Zo is het beleid zoals ingezet m.b.t .het AEB inmiddels achterhaald, omdat het gericht is op winstgevende verkoop, terwijl tijdens de vorige raadsvergadering al duidelijk is geworden dat het AEBzeer waarschijnlijk begin komend jaar al weer positief draait. Dan moeten we niet koppig doorgaan met alles voor de verkoop klaar te zetten. Dat beleid is dan door de tijd ingehaald. Het voorstel van dhr Biemond om ons deelnemingen-beleid nog eens tegen het licht te houden, vind ik dan ook een hele goede.

Middels een motie vragen wij het college in ieder geval het AEB dichter tegen de borst te houden, zodat we meer controle hebben.

Zoals we een zorgplicht hebben naar de planeet, zo hebben we die ook naar haar bewoners. En met name Amsterdammers die in de meest kwetsbare positie zijn geplaatst, zoals dak- en thuislozen. Dat begint bij het luisteren naar de mensen waar het om gaat. En als het gaat om dak- en thuislozen, dan mag de gemeente dat wel vaker doen. Dak- en thuislozen zijn bijvoorbeeld wel gehoord voor de taskforce MO/BW, maar vorige week hoorden wij nog in de commissie ZJS dat dit door betrokkene als schijnparticipatie wordt ervaren.

Daarom blijven wij pleiten voor een denktank van dak- en thuislozen die de gemeente en de taskforce adviseert. Wij blijven ook pleiten voor het uitbreiden van alle voorzieningen voor dak- en thuislozen zodat er niemand op straat hoeft te slapen. Tot die tijd zou er een noodopvang moeten komen, waarbij als enige toegangseis geldt dat mensen geen alternatieve plek hebben om te overnachten.

We moeten er zijn voor alle dak- en thuislozen, niet alleen voor de zogenaamd ‘kwetsbare’ personen, maar ook voor de zogenaamde ‘zelfredzame’ personen. Dit onderscheid is sowieso vreemd: want als mensen echt zelfredzaam zijn, waarom zijn zij dan dakloos?

Wonen is een eerste levensbehoefte, een recht en niet een gunst, zo staat ook op de perronvloer van metrostation Nieuwmarkt te lezen. In de geest hiervan, maar ook om het college aan te moedigen om de randen van de wet op te zoeken als Fearless-City-to-be, houden wij onze moties aan omtrent het aanpakken van leegstand en het stoppen van de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Omdat het recht op wonen volgens ons belangrijker is dan de belangen van pandjesprinsen en vastgoedmaffia.

Nog een laatste ding over wonen, opvang en vastgoed: de 24 uursopvang voor ongedocumenteerde vluchtelingen is op dit moment ontoereikend. Honderden ongedocumenteerde vluchtelingen zijn afhankelijk van de hulp van barmhartige Amsterdammers die steeds verder uitgeput raken, en wij vragen dan ook om uitbreiding naar 750 plekken.

Wat cultuur betreft zijn wij geschrokken van de bezuiniging op de nominale compensatie voor culturele instellingen. Eerder al hebben wij gevraagd om deze bezuiniging terug te draaien, helaas zonder succes. Daarom dienen wij nu een motie in om bij financiële meevallers in de begroting de volledige tranche van de nominale compensatie 2020 van €2,6 miljoen met ingang van 1 januari 2021 alsnog structureel toe te kennen.

Op het gebied van onderwijs steunen wij de wethouder in haar strijd bij het Rijk voor meer structurele financiële middelen. Wij zijn dan ook solidair met de leraren die vandaag staken en staan naast hen in de strijd voor rechtvaardig onderwijsbeleid, ten behoeve van de kinderen, ouders, leerkrachten en onze gehele samenleving.

Bij het programma “Armoede en schuldhulp” wordt geld uitgegeven om voedselbanken te steunen. Eigenlijk zouden voedselbanken helemaal niet nodig moeten zijn in een land dat rijk genoeg is. En BIJ1 is geen partij van armoedemanagement, maar van de bestrijding van armoedeproductie. Maar zolang er sprake is van te lage lonen, te hoge huren en stijgende armoede ondersteunt BIJ1 het fantastische werk dat de Voedselbank doet. We zijn dan ook blij met de positieve reactie van de wethouder op onze motie in waarin we het college vragen in gesprek te gaan met de leveranciers van de voedselbanken, om structureel iets aan het voedseltekort van houdbare producten in de voedselbank te doen.

Daarnaast vragen wij de wethouder de actie te steunen die de Voedselbank initieert: We dienen een motie waarin we de wethouder vragen om alle ambtenaren te vragen kratjes te vullen in de komende weken.

Om alvast het goede voorbeeld te geven, zullen wij morgen twaalf kratjes klaarzetten- eentje voor elke fractie- met de vraag of de fracties deze willen vullen met houdbare levensmiddelen. De kratjes worden weer opgehaald door de Voedselbank aan het einde van de dag. Hopelijk kunnen we hiermee het goede voorbeeld geven en zal de rest van de gemeente volgen, en wordt er aandacht gevraagd voor de armoede en honger die nog altijd veel huishoudens in onze stad treft.

Dank u wel.